Świadczenia pieniężne
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej
Przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych ustalonych w oparciu o próg interwencji socjalnej przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej z jednego powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okolicznościach uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.
Kryterium dochodowe wynosi:
- dla osoby samotnie gospodarującej jest nim dochód nie przekraczający kwoty 776,00 zł,
- dla osoby w rodzinie – kwota 600,00 zł
ZASIŁEK STAŁY
Jest to świadczenie pieniężne o charakterze obligatoryjnym (obowiązkowym) przysługującym na podstawie art. 37 ustawy o pomocy społecznej osobom pełnoletnim niezdolnym do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnym do pracy, spełniającym kryterium dochodowe i stanowi uzupełnienie dochodu do wysokości kryterium dochodowego.
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy pomiędzy kryterium dochodowym
osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku stałego nie może być wyższa niż 776,00 zł; - w przypadku osoby w rodzinie – różnicy pomiędzy kryterium dochodowym na osobę
w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie
Maksymalna kwota zasiłku stałego wzrosła do kwoty 719 zł.
Kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego wynosi 345 zł
Wysokość zasiłku stałego nie może być niższa niż 20 zł
Rodzina zobowiązana jest do udzielania pomocy członkom rodziny, którzy nie są w stanie samodzielnie zaspakajać swoich potrzeb w związku z ustawowym obowiązkiem alimentacyjnym.
Przez osobę samotnie gospodarującą rozumiemy osobę prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe.
Przez rodzinę ustawodawca natomiast rozumie osoby spokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.
Całkowita niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidzkiej lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
ZASIŁEK OKRESOWY
Pomocą przyznawaną na czas określony jest zasiłek okresowy. Świadczenie to przysługuje na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej i adresowane jest do osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium oraz zasobach pieniężnych nie wystarczających na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesieczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryteriu dochodowego na osobe w rdzinie;
- w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota tak ustalonego zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Zgodnie z art. 147 ustawy o pomocy społecznej kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustalany jest na podstawie okoliczności sprawy.
Rodzina zobowiązana jest do udzielania pomocy członkom rodziny, którzy nie są w stanie samodzielnie zaspakajać swoich potrzeb w związku z ustawowym obowiązkiem alimentacyjnym.
ZASIŁEK CELOWY
Zasiłek celowy jest świadczeniem pieniężnym o charakterze fakultatywnym (uznaniowym) i może zostać przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej w szczególności na pokrycie części lub całości zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Wysokość pomocy w formie zasiłku celowego nie jest nigdzie ograniczona. O wysokości decyduje ocena sytuacji dokonana przez pracownika socjalnego i możliwości finansowe Ośrodka Pomocy Społecznej.
W rozumieniu zadań i celów ustawy o pomocy społecznej za niezbędną potrzebę nie można uznać:
- spłaty zaciągniętego kredytu,
- sfinansowania kosztów adwokata w toczonym przez stronę procesie,
- wydatków na leczenie, które klient może uzyskać bezpłatnie,
- pokrycia zaległości za mieszkanie,
- spłacenia prywatnych długów,
- finansowania dużych remontów itp.
Z orzecznictwa:
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, przy wyjaśnianiu treści pojęć użytych przez ustawodawcę w omawianych przepisach, należy posłużyć się wykładnią językową. Słownik języka polskiego pojęcie „niezbędny” wyjaśnia jako „taki, bez którego nie można się obejść, konieczny, potrzebny, nieodzowny”(…) „bytowy” to związany z warunkami życia, dotyczący życia, istnienia. Zatem niezbędna potrzeba życiowa to taka, bez zaspokojenia której osoba nie może egzystować, zagrożone są warunki jej istnienia, a w szczególności życia lub zdrowia.
Wyroki NSA z 30 września 2008 r., sygn. akt. I OSK 1451/07
SPECJALNY ZASIŁEK CELOWY
Świadczenie może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie odochodach przekraczających kryterium ustawowe - w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny. Świadczenie to nie podlega zwrotowi.